apoStyLEE

Son zamanlarda bilgisayar dünyasındaki şüphesiz en çok rağbet gören konu OverClock (Hız Aşırtma). Bu yazımda Hız Aşırtma ile ilgili tüm konulara değinerek, çeşitli uygulamalarla mevcut parçalarımıza hız aşırtacağız.

İnsanoğlunun doğasında her zaman doyumsuzluk vardır. OverClock a ilk etapta hızın verdiği haz ve doyumsuzluğun yol açtığı bir uğraş dememiz helaldeki yanlış olmaz. OverClock (oc) tam olarak bilgisayarımızdaki işlemci, anakart, ram ve ekran kartımızı fabrika ayarlarının daha yüksek değerlerinde çalıştırma işlemine verilen addır. Hemen akıllara şöyle bir soru geliyor madem hızlanıyor neden fabrikadan böyle çıkmıyor. Nedeni ise gayet basit oc yaparken parçalarımıza, fabrikasyon ayarlarından farklı ayarlarda çalıştırıyoruz. En bariz örnek normal voltajların üzerine çıkıyoruz. Buda parçalarımızın örneğin normal değerlerinde 10yıllık olan ömürleri 8~9 yıla düşürmemize neden oluyor. Günümüzde özellikle ekran kartı üreticileri piyasaya mevcut kartların OverClock yapılmış versiyonlarını sürüyorlar. Hatta son zamanlarda olayı biraz daha fantastik hale sokup kart üzerinde bulunan düğmeler sayesinde kartlarımıza oc yapabiliyoruz. Bu noktada şunu da belirtmekte fayda var. Örneğin Core2Duo mimarili bir E6300 işlemciyi hiç voltaj vermeden E6400 seviyesine getirmek yada normal bir Pentium4 3.0 işlemciyi Pentium4 3,6 hızına hiç voltaj vermeden çıkartmak mümkün. Bunun örnekleri ekran kartlarında ve ramlerimizde de bolca mevcut. Ama yazımızın başında da belirttiğimiz gibi doyumsuzluktan olsa gerek bu kadar az hız artışı bizi ruhen hiçmi hiç tatmin etmiyor. Şimdiden uyarayım baştan çok mahsum hız artışları isteyebilirsiniz fakat zaman içinde hiç farkında olmadan kendinizi oc dünyasında bulabilirsiniz. Artık yaz olsun istemezsiniz tek sevdiğiniz mevsim kış olur. Eskilere baktığımızda oc işlemi günümüzdeki kadar kolay değildi. Sürekli fiziksel müdahalelerle yapılıyordu ve başarısız sonuçlanan oc işleminde parçalarımız ciddi hasarlar görebiliyordu. Günümüzde firmalarında desteğiyle beraber oc gerek donanımsal gereksede yazılımsal olarak desteklenen bir uğraş bir sektör halini aldı. Sadece Bios üzerinden oc yapılabilirken şimdilerde çeşitli yazılımlar yardımıyla windows ortamında bu işlemleride yapmanız mümkün. Yinede oc ile uğraşacam diyorsanız Bios daki özellikleri bilmeniz birinci kural. Genellikle ilk defa oc yapacak arkadaşlar bios a girerler ve hiç bir işlem yapmadan gerisin geri kaçarlar. Bunun nedeni biosun öcü gibi lanse edilmesinden ileri geliyor. Günümüzdeki donanımların çoğu biostan yada işletim sisteminden yapılan ayarlar neticesinde yanmaz yada arızalanmazlar (ramlerimiz bu konuda biraz hassastır !!). Fiziksel işlemler hariç tabiki. Şuana kadar sayısız anakart, işlemci, ekran kartı ve ram test edip oc yapma imkanım oldu sadece bir seferinde ramler aşırı voltaj nedeniyle arızalandı. Tabi böyle dedim diye de şeylerin başında sıcaklık geliyor. Çünkü fabrikasyon hızların üstüne çıkan parçalar tasarlanan soğutucuları tarafından yeterince soğutulamazlar ve problemler baş göstermeye başlar. Bu problemlerin başında bilgisayarınızın yeniden başlaması (restart), işletim sisteminizin durup dururken donması veya oyunlarda ekranda ne olduğu belli olmayan hataların oluşması gibi istenmeyen durumlar geliyor. Birde throttle adı verilen durum söz konusu. Zaman zaman gözünüze çarpmıştır “OverClock yaptım fakat bilgisayarım eskisinden daha ağır çalışıyor” bu durum ısınan parçanın kendini frenlemesinden ileri geliyor (throttle). İkinci önemli bir konu ise kaliteli bir güç kaynağı (powersupply). Normal çalışma esnasında 65W tüketen bir işlemci voltaj verilip oc yapıldıktan sonra 70W – 80W … gibi güç ihtiyacına gerek duyuyor. Bu rakam ekran kartlarımızda çok daha fazla. Yeri gelmişken şununda altını çizmekte fayda var. Kasamız içersinde en çok güç tüketen donanımımız ekran kartımız. Güç kaynağımız yeterli olmazsa oc işlemini verimli bir şekilde yapamayız ve kalitesi çok düşük bir güç kaynağı kullanıyorsak fiziksel hasarlara da neden olabiliriz. Sadece oc yaparken değil günlük kullanımımızda da güç kaynağımız hayati bir önem taşıyor. Ön bilgimizi aldıktan sonra şimdide isimlerini sıkça duyduğumuz terimlere bir göz atalım.

• FSB: Front Side Bus ın kısaltılmış halidir. İşlemcimiz ve anakartımız üzerinde bulunan kuzey köprüsünün veriyolu hızıdır.
• Clock Ratio (Çarpan): İşlemcinin FSB hızının kaç katı hızında çalışacağını belirleyen değerdir. İşlemcimizin çalışma frekansını FSB x Çarpan şeklinde hesaplayabiliyoruz.
• Cpu Vcore: İşlemcimizin çekirdeğine uygulanan voltajdır.
• Memory Voltage (VDimm): Belleklerimize (Ram) uygulanan voltajdır.
• NB Vcore: Kuzey köprüsüne uygulanan voltajdır. NB nin açılımı ise North Bridge’ dir.
• Cpu Frequency: İşlemcimizin FSB hızı.
• Dram Frequency: Belleklerimizin çalışma frekansı.
• Timing: Türkçe karşılığı zamanlamadır. Belleklerimizle kullanılan bir terimdir. Zamanlamalar nekadar düşük olursa performans okadar yükselir.
• FPS: Frame Per Second ın kısaltılmış halidir. Dilimizdeki anlamı ise Saniyede ekrana verilen kare sayısı. Genellikle oyunlarla birlikte anılan bir terimdir. Nekadar yüksek olursa okadar daha iyidir. İnsan gözü saniyede 25 kareden fazlasını algılayamaz. Yani bir oyun eğer 25FPS nin altına düşmüyorsa akışkan bir şekilde oynanabiliyor demektir.
• FSP: Bir markadır. Özellikle ürettiği kaliteli powersupply lar ile tanınmaktadır. FSB ve FPS kavramlarıyla uzaktan yakından alakası yoktur. Karışıklığı önlemek için bunuda bilmekte fayda var diye düşündüm.
• GPU: Graphics Processing Unit in kısaltılmış halidir. Dilimizdeki adıyla Grafik işlem ünitesi. Günümüzdeki en büyük GPU üreticileri AMD ve NVIDIA dır. Bilgisayarcıdan ekran kartı alırken bana Ati marka veya Nvidia marka bir ekran kartı verirmisiniz demek biraz yanlıştır. Nedenide bu iki firma ekran kartı üretmez sadece GPU üretip markalara satarlar.
• Güney Köprüsü: Ide ve Pci yuvalarını kontrol eden çiptir.
• Kuzey Köprüsü: Anakartın bir nevi can damarıdır. İşlemcimiz ile diğer aygıtların haberleşmesini sağlayan çipdir.
• Günlük Kullanım: Adından da anlaşıldığı üzere normal kullanımımızdaki değerler.
• Stabilite: Yaptığımız OverClock işlemi sonucunda bilgisayarımızın kararlığına stabilite diyoruz. Yani en ufak bir problemin olmadığı her şeyin yolunda gittiğini ifade eden bir terim.
• SLI, CrossFire: SLI Nvidia’ nın, CrossFire ise Ati’ nin birden fazla ekran kartını aynı sistemde kullanmaya olanak sağlayan teknolojilerinin adı.
• CPU-Z: Sistemimiz ile ilgili bilgileri görebildiğimiz küçük bir yazılım. OverClockcuların en gözde yazılımıda diyebiliriz. Bu yazılımla oc işleminizi bir nevi tescillemenizde mümkün.
• Super Pi: İşlemcimiz ve belleklerimizi kabaca test ettiğimiz bir yazılım. En kısa zamanda testi bitirmek hedefimiz.
• Everest: Bu program sayesinde tüm sistemimizi en ince ayrıntısına kadar görebiliyoruz. Bizim en çok kullanacağımız kısmı ise parçalarımızın sıcaklıklarının durumu.
• 3D Mark: Özellikle ekran kartımızı test için kullandığımız program. 3D Mark 2001, 3D Mark 2003, 2005 ve 2006 olmak üzere şuanda 4 versiyonu bulunuyor. Programın üreticisi Futuremark. Sistemimize verdiği puanlar dünya çapında referans teşkil edecek şekilde popülaritesi en üst seviyedeki bir yazılım.
• Pc Mark: Adından da anlaşıldığı gibi üretici yine Futuremark. Bu program ise sistemimizin genel performansını ölçüp puanlandırıyor.

İşimize Yarayacak İndirme Adresleri

• Cpu-Z: http://www.cpuid.com/cpuz.php
• Super Pi: http://www.xtremesystems.com/pi/
• Everest: http://www.lavalys.com/products/download.php?ps=UE&lang=en
• Speed Fan: http://www.almico.com/sfdownload.php
• Futuremark: http://www.futuremark.com/download/
• Ati Driver: http://ati.amd.com/support/driver.html
• Nvidia Driver: http://www.nvidia.com/content/drivers/drivers.asp

Yeri gelmişken belirtmekte fayda var OverClock yapacağımız bilgisayarda her zaman en güncel yazılımların bulunması kârımızadır. Örneğin; en güncel bios, en güncel ekran kartı driveri gibi. Bu yazımızın sonuna geldik. Baştada belirttiğim gibi sıkılmış arkadaşlarımız olabilir fakat olayın temelini bilmekte her zaman fayda var.